Etik Sözleşme

Giriş

Lisansüstü eğitim enstitümüz, bilginin üretildiği, paylaşıldığı ve nesillere aktarıldığı bir merkez olarak, en yüksek akademik ve etik standartların korunmasını temel bir sorumluluk kabul eder. Bu sözleşme; akademik, idari tüm personelimizin ve öğrencilerimizin birbirlerine, kurumumuza ve topluma karşı olan sorumluluklarını açıklamak üzere hazırlanmıştır. Akademik dürüstlük, saygı, sorumluluk, profesyonellik, adalet ve şeffaflık bizim vazgeçilmez temel değerlerimizdir. Bu ilkelere uymak, yalnızca bir zorunluluk değil, aynı zamanda akademik topluluğumuzun saygınlığını ve güvenilirliğini sürdürmenin en temel yoludur.

1. Akademik Dürüstlük ve Entelektüel Samimiyet

İntihal (Plagiarism): Başkalarının yazılı, sözlü veya dijital eserlerini, fikirlerini, verilerini veya yaratıcı çalışmalarını kaynak göstermeden veya uygun atıf yapmadan kendi çalışmamış gibi sunmak kesinlikle yasaktır. Bu, sadece kelime kelime kopyalamayı değil, fikirlerin özünü kaynak göstermeden aktarmayı da kapsar.
Örnek Uygulama: Tüm akademik yayınlarda, tezlerde ve proje raporlarında, enstitünün kabul ettiği bir atıf stili (örneğin, APA, MLA) titizlikle uygulanmalıdır. İntihali tespit etmek için yazılımlardan destek alınabilir.
Veri Manipülasyonu ve Sahtecilik: Araştırma sürecinde toplanan verilerin olduğundan farklı gösterilmesi, seçici olarak rapor edilmesi, uydurulması veya değiştirilmesi kabul edilemez. Araştırma bulguları, metodolojide açıklandığı şekilde, dürüstçe ve tam olarak sunulmalıdır.
Yazarlık Hakkı: Akademik yayınlarda yazarlık, çalışmaya anlamlı bir katkı sağlamış kişilerle sınırlandırılmalıdır. "Onursal yazarlık" veya katkısı olmadığı halde yazarlığa dahil edilme ("hediye yazarlık") kınanır. Aynı şekilde, anlamlı katkısı olanların yazarlıktan çıkarılması da etik ihlalidir.
Çıkar Çatışması: Araştırma, yayın veya idari kararlarda, kişisel çıkarların mesleki yargıyı ve nesnelliği etkilemesi durumu açıklanmalı ve yönetilmelidir.

2. Saygı, Kapsayıcılık ve Adalet

Ayrımcılık Yasağı: Hiç kimseye ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, yaş, engellilik durumu, din, siyasi görüş veya benzeri diğer özellikler nedeniyle ayrımcılık yapılamaz. Fırsat eşitliği temel prensibimizdir.
Psikolojik ve Cinsel Taciz: Her türlü mobbing, psikolojik taciz ve cinsel taciz kesinlikle yasaktır ve ciddi disiplin yaptırımları ile sonuçlanır. Kurum, bu tür davranışları güvenli ve gizli bir şekilde bildirebilecek mekanizmalar sağlamalıdır.
Açık ve Saygılı İletişim: Fikir ayrılıkları ve eleştiriler, kişiselleştirilmeden, yapıcı ve akademik nezaket çerçevesinde yapılmalıdır. Toplantılarda, derslerde ve akademik tartışmalarda herkesin söz hakkına ve görüşünü ifade özgürlüğüne saygı gösterilir.

3. Sorumluluk ve Hesap Verebilirlik

Görev Bilinci ve Hesap Verebilirlik: Verilen akademik ve idari görevler (ders verme, danışmanlık, komite çalışmaları, proje teslimleri vb.) zamanında ve özenle yerine getirilmelidir. Bireyler kendi performanslarından ve verdikleri kararlardan hesap verebilir olmalıdır.
Gizlilik ve Veri Güvenliği: Öğrencilerimizin ve personelimizin kişisel ve akademik bilgileri (notlar, sağlık bilgileri, disiplin kayıtları vb.) 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na uygun şekilde gizli tutulmalı, yalnızca yetkili kişilerce ve meşru amaçlarla işlenmelidir.
Kamu Kaynaklarının Kullanımı: Enstitünün sağladığı fiziksel ve dijital kaynaklar (laboratuvarlar, kütüphane, yazılımlar, bütçeler) verimli, etkili ve sadece kurumsal amaçlar doğrultusunda kullanılmalıdır.

4. Profesyonellik ve Sürekli Gelişim

Sürekli Öğrenme: Akademik ve idari personel, alanındaki yeni gelişmeleri takip etmeli, mesleki yeterliliklerini artırmak için eğitimlere, seminerlere ve konferanslara katılmalıdır.
Yapıcı Geri Bildirim: Akademik değerlendirmeler (tez jürileri, makale hakemlikleri, öğrenci projeleri) nesnel, adil ve yapıcı geri bildirim sağlayacak şekilde yapılmalıdır. Amaç, cezalandırmak değil, gelişimi teşvik etmektir.
Kurum İtibarı: Tüm çalışanlar ve öğrenciler, kurum içinde ve dışındaki davranışlarıyla enstitümüzün itibarını korumalı ve güçlendirmelidir. Kurumu temsil ederken profesyonel bir tutum sergilenmelidir.

5. Yasal Uyum ve İdari İlkeler

Mevzuata Uyum: Tüm akademik ve idari faaliyetler, ilgili yasa, yönetmelik ve enstitü politikalarına uygun şekilde yürütülmelidir.
İç Denetim ve Etik Kurul: Etik kurallara uyumun izlenmesi ve değerlendirilmesi için iç denetim mekanizmaları etkin şekilde işletilir. Personel ve öğrenciler, olası ihlalleri güvenle bildirebilecekleri bir Etik Kurul veya benzeri birime başvurabilirler.
Hediye ve Çıkar İlişkisi: Görevin yerine getirilmesiyle bağlantılı olarak, yasa ve yönetmeliklerle sınırlandırılmış değerin üzerinde hediye alınması veya menfaat sağlanmasından kaçınılmalıdır.

Sonuç ve Uygulama

Bu etik sözleşme, lisansüstü eğitim enstitümüzde güven, saygı ve işbirliğine dayalı bir kültür inşa etmeyi amaçlamaktadır. Tüm çalışanların ve öğrencilerin bu ilkeleri benimsemesi, anlaması ve günlük faaliyetlerine yansıtması beklenmektedir. Etik ihlaller, disiplin soruşturmasıyla sonuçlanabilir ve ciddi yaptırımlar uygulanabilir.

Bu sözleşme, canlı bir belgedir ve gelişen akademik standartlar ve toplumsal ihtiyaçlar doğrultusunda periyodik olarak gözden geçirilecektir. Hep birlikte, bilimin ışığında, daha adil, daha saygın ve daha verimli bir akademik ortam yaratma sorumluluğumuzu hatırlatır.